— Laten we scheiden, en ik neem de hypotheek op mijn naam terwijl jij met zwangerschapsverlof bent en niet werkt, — stelde de sluwe echtgenoot voor.

Anja keek op van haar kop thee. De baby bewoog in haar buik, alsof hij ook luisterde. Ze keek rustig naar haar man, zonder tranen, zonder trillende stem. Voor het eerst in weken wilde ze niet huilen of ruziën.

— Weet je, Dima, — begon ze, en haar stem klonk verrassend rustig. — Laten we echt scheiden. Maar dan echt-echt. Ik neem mijn deel van de spaargelden, koop mijn eigen appartement. Al is het kleiner en verder weg. Maar het zal van mij zijn.

Dmitri verstijfde met het mes in zijn hand. Broodkruimels vielen op tafel.

— Ben je gek geworden? Anja, je weet niet wat je zegt!

— Ik weet het wel. Voor het eerst in lange tijd begrijp ik alles heel goed.

— Dit is… dit is absurd! Je bent zwanger! Waar denk je aan?

— Aan mijn kind. Aan het feit dat ik niet wil dat hij opgroeit in een huis waar zijn moeder niemand is. Waar je haar kunt doorstrepen in documenten als een overbodige regel.

Dmitri sprong op en begon door de keuken te lopen.

— Anja, zo bedoelde ik het niet! Het is allemaal niet zo serieus! Gewoon papierwerk, formaliteit!

— Als het alleen maar een formaliteit is, waarom dring je dan zo aan?

Hij stopte, keek haar onzeker aan. In zijn ogen flitste iets dat leek op angst.

— Luister, laten we alles rustig bespreken. Ik wilde je niet kwetsen. Ik dacht gewoon dat dit praktischer was…

Maar Anja luisterde al niet meer. Ze stond op en liep naar het raam. Buiten begon het te regenen, druppels tikten op het glas. In haar binnenste heerste een wonderlijke helderheid — geen woede, geen wrok, maar kristalheldere zekerheid dat ze juist handelde.

Een week later nam Anja verlof op het werk en verhuisde naar haar moeder in Kolomna. Ze pakte snel haar spullen — het waren er niet veel. Favoriete boeken, fotoalbums, zwangerschapskleding, een map met documenten. Dmitri was op dat moment op het werk. Ze liet hem een briefje achter: “Ik dien de scheidingspapieren zelf in. Ik vraag om de spaargelden te verdelen volgens onze notities. Wees gelukkig.”

Nina Sergejevna ontving haar dochter zonder vragen. Ze omhelsde haar alleen bij de deur, hielp de tassen binnen te dragen, zette haar aan tafel.

— Thee? Met framboos, zoals jij het lekker vindt.

’s Avonds belde Galina Nikolaevna, de schoonmoeder. Haar stem was streng en belerend.

— Anjetsjka, wat voor onzin is dit? Dima heeft me alles verteld. Je bent zwanger! Waag het niet om een schandaal te beginnen! Denk aan het kind!

Anja hield de telefoon vast en keek door het raam naar de oude appelboom in haar moeders tuin.

— Galina Nikolaevna, ik heb geen schandaal nodig. Ik heb een toekomst nodig.

— Welke toekomst? Waar heb je het over? Je hebt een man, je krijgt een appartement…

— Ik krijg mijn eigen appartement. Klein, maar van mij.

De volgende dag ging Anja naar de bank. Ze opende een rekening op haar naam en maakte haar deel van de spaargelden over — Dmitri protesteerde niet, blijkbaar wilde hij de situatie niet verergeren. De adviseur in de bank, een jonge vrouw met vriendelijke ogen, legde in detail de hypotheekvoorwaarden voor alleenstaande moeders uit.

— Met het moederschapskapitaal heeft u een goede aanbetaling. Het is zeker genoeg voor een studio.

’s Avonds zaten zij en Nina Sergejevna in de keuken van het oude huis. Buiten werd het donker en in de kachel knetterden houtblokken. Anja hield een mok met thee en frambozenjam in haar handen. Voor het eerst in lange tijd kon ze vrij ademen.

Er gingen drie maanden voorbij. De februarimorgen was ijzig maar zonnig. Anja stond in een lege studio op de derde verdieping van een nieuwbouw. De scheiding verliep rustig. Anja had haar spaargeld geïnvesteerd in een kleine eenkamerwoning in Kolomna. Ja, niet Moskou, maar van haar. Tweeëndertig vierkante meter — keuken-woonkamer en een slaapgedeelte. De ramen keken uit op een klein riviertje en een dennenbos erachter.

Haar buik was al groot, nog minder dan een week tot de bevalling. Anja streek met haar hand langs de witte muur, en stelde zich voor waar het babybedje zou staan, waar de commode zou komen.