— Op 30 december moet je om zes uur ’s avonds bij mij zijn. Er moet gekookt worden, er komen veel gasten, commandeerde de schoonmoeder door de telefoon, maar Aljona kwam niet opdagen.

— Meen je dat serieus?

— Doodserieus! Andere vrouwen redden het ook met werk én gezinsverplichtingen! Jij denkt alleen maar aan jezelf!

— Aan mezelf?! — Aljona voelde iets in haar breken. — Jura, de afgelopen twee jaar doe ik niets anders dan rennen zodra je moeder roept! Ik voer haar kat, ruim haar bergingen uit, was de afwas na haar gasten! Wanneer houdt dit eindelijk op?!

— Als jij leert ouderen te respecteren!

— Ik respecteer ze! Maar ik ben niet verplicht mijn leven op te offeren!

— Dat is geen offer, dat is een familieplicht!

— Nee, Jura. Dat is manipulatie. Pure manipulatie. En dat weet jij dondersgoed.

Hij ademde zwaar in de telefoon. Daarna zei hij zacht, maar dreigend:

— Goed dan. Ik kom zo naar huis. Dan praten we serieus. Oog in oog.

Hij hing op.

Aljona liet zich op de bank zakken. Legde de telefoon naast zich. Ze staarde naar het plafond en dacht: hoe is het zover gekomen? Wanneer ben ik zo “handig” geworden? Waarom heb ik zo lang gezwegen?

28 december. Jura kwam laat thuis, donker als een onweerswolk. Hij gooide zijn jas zo hard aan de kapstok dat die bijna viel. Hij liep de kamer in en sloeg de deur dicht. Aljona zat in de keuken met haar laptop en probeerde haar werkrapporten af te maken, maar de letters dansten voor haar ogen.

Ze klapte de laptop dicht en liep naar hem toe. In de deuropening bleef ze staan. Jura zat op bed, starend naar de vloer.

— We moeten praten, zei Aljona.

— Nu niet, beet hij haar toe zonder op te kijken.

— Wanneer dan wél? We praten al twee dagen normaal niet met elkaar.

— En wiens schuld is dat? — Hij keek op, met boze ogen. — Jij hebt mijn moeder afgewezen. Nu praat ze amper nog met mij. Ze belt alleen om te schelden. Ze vraagt waarom ik geen invloed op mijn eigen vrouw kan uitoefenen.

— En kun je dat? vroeg Aljona zacht. — Invloed op mij?

— Ik wil dat je je normaal gedraagt! Zoals het hoort! Dat je helpt als je om hulp wordt gevraagd!

— Jura, je moeder vraagt het niet. Ze eist het. Ze eist altijd. En ik ben het zat om het te verdragen.

Hij liet zijn hoofd weer zakken.

— Jij begrijpt helemaal niets. Mam heeft veel voor mij gedaan in mijn leven.

— Dat begrijp ik. Maar dat betekent niet dat ik mezelf volledig aan haar moet weggeven.

Jura’s telefoon ging. “Mama” op het scherm. Hij nam op.

— Ja, mam.

Aljona hoorde alleen zijn kant, maar dat was genoeg om de kern te snappen.

— Nee mam, we hebben nog niets besloten… Ik weet het niet… Ik probeer het uit te leggen, maar ze luistert niet… Mam, maak je alsjeblieft niet druk… Goed… Goed, ik snap het… Ik bel later terug.

Hij legde de telefoon op het nachtkastje en keek Aljona aan.

— Mam zegt: als jij niet komt, dan verplaatst ze alles naar ons. Hierheen. Ze brengt al haar vriendinnen mee naar ons appartement.

Aljona voelde het bloed uit haar gezicht wegtrekken.

— Dat kan ze niet doen.

— Dat kan ze wél. En ze gaat het doen. Jij kent haar. Ze heeft iedereen al gebeld: de bijeenkomst is hier. Ze zegt dat ze thuis problemen heeft met de verwarming.

— Maar dat is gelogen!

— Wat maakt het uit! — Jura sprong overeind. — Ze heeft het al gezegd! Wat moet ik dan, zeg het maar!

Aljona stond stil, verwerkend wat ze hoorde. Haar schoonmoeder verplaatst haar “bijeenkomst” naar hún appartement. Zonder te vragen. Zonder toestemming. Gewoon: dit gaat gebeuren.

— Jura, zei ze langzaam en duidelijk. — Als je moeder hierheen komt met die plannen, laat ik haar niet binnen. Begrepen? Niet binnen.

— Ben je gek geworden? Dat is mijn moeder!