Anna stond langzaam op, liep naar het raam. Ze bleef een moment in stilte staan, kijkend naar de avondstad, terwijl ze haar gedachten verzamelde. Toen draaide ze zich om naar Katja, en iedereen zag de koude staalglans in haar ogen.
— Goed, Katja. Laten we dan eens uitzoeken wie hier eigenlijk op wiens kosten leeft.
— Laten we dat doen, — zei de schoonzus uitdagend.
— Jij woont in míjn appartement, — begon Anna op een rustige, zakelijke toon. — In de studio die ik op mijn zesentwintigste heb gekocht.
Katja zweeg, maar haar gezicht werd steeds bleker.
— Betaal jij mij huur voor die woning?
— Nee, maar…
— Nee. Geen cent. Voor jouw intrek verhuurde ik die studio. Vijftigduizend roebel per maand, stabiel inkomen. In de twee jaar dat jij daar woont, ben ik één miljoen tweehonderdduizend roebel misgelopen. En dat is alleen nog maar misgelopen inkomen, zonder de bijkomende kosten.
— Wie betaalt jouw universitaire opleiding? — vervolgde Anna systematisch.
— Mama, — fluisterde Katja.
— Juist. Vierhonderdduizend roebel per jaar. En dan de privédocenten voor drie talen erbij. Meer dan een half miljoen alleen al aan onderwijs.
— Nutsvoorzieningen in de studio, internet en mobiel — wie betaalt dat?
— Sacha…
— Sacha. Dat is nog eens zo’n twintigduizend per maand, tweehonderdveertigduizend per jaar. Van welk geld koop je eten?
— Van het geld dat Sacha geeft…
— Van Sacha’s geld. En je zakgeld — cafés, taxi’s, kleding, ontspanning — dat is ook van hem. Hoeveel geef je daar per maand aan uit?
Katja zweeg, haar trillende lippen vormden geen woorden.
— Minstens dertigduizend. Ik weet het, omdat Sacha mij vertelt hoeveel hij je overmaakt. Dat is driehonderdzestigduizend roebel per jaar.
Anna sprak helder, en elk woord sloeg neer als een hamer:
Ze viel even stil, rekende in gedachten, schudde toen licht haar hoofd:
— Weet je, Katja, laten we het optellen. Je moeder betaalt je studie — een half miljoen per jaar met alle cursussen. Sacha betaalt jouw woning en al jouw kosten — nog eens zo’n zeshonderdduizend per jaar. En ik loop door jou inkomen mis — ik zou mijn studio kunnen verhuren en maandelijks geld verdienen.
Katja zat rood aan, haar ogen vol tranen.
— Bijna twee miljoen roebel per jaar gaat er aan jou op. En jij durft míj te zeggen dat ík op andermans kosten leef? — Anna schudde haar hoofd. — Ik ben vier maanden met zwangerschapsverlof. Daarvoor heb ik vijf jaar keihard gewerkt, salaris verdiend, belasting betaald. De uitkering waar ik nu van leef, is mijn wettelijk recht. En jij, wat heb jij in je leven verdiend? Ook maar één roebel?
— Ik studeer! — bracht Katja eindelijk uit.
— Je studeert van andermans geld. Je leeft van andermans geld. Je eet van andermans geld. Je amuseert je van andermans geld. En dan beschuldig jij míj ervan dat ik op kosten van de familie leef?
Sacha zette zijn glas op tafel en keek zijn zus met een zware blik aan:
— Katja, besef je wat je allemaal hebt gezegd?
— Sacha, ik bedoelde het niet zo…
— Jij hebt mijn vrouw beledigd, — zijn stem was zacht, maar hard als steen. — Op haar verjaardag. In ons huis. Een vrouw die twee jaar lang jouw grillen in stilte heeft verdragen en nooit heeft geklaagd over het geld dat ze door jou misloopt.
— Ik wilde niemand beledigen…
